جهانی شدن گفت و گو و جهانشمولی حقوق بشر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

دستاورد فوری جهانی شدن کوتاه گشتن ارتباطات انسانی و تماس آنی با یکدیگر از دورترین نقاط جغرافیای جهان است. آگاهی آنی از همدیگر و تبادل سریع آرا و اندیشه‌ها از دستاوردهای ارزنده جهانی شدن است. این امر به واسطه ابزارهایی چون رسانه، فن آوری پیشرفته، رایانه، انقلاب ارتباطاتی و مانند اینها مهیا شده است. چنین ابزارهایی گفت و گوی انسانی را آسان کرده و فرصت بحث و نقد و نزدیکی ملت ها را فراهم آورده است. در بستر چنین تحولاتی، گفتمان های حقوق بشری نیز به بحث و مناظره می پردازند و قطعا منطق مسلط هر گفتمانی در فرآیند جهانی شدن به گفتمان مسلط جامعه جهانی تبدیل می شود. این موضوع سبب ساز هنجار سازی جهانی می شود. همین هنجار سازی جهانی موجب طرح این پرسش کلیدی می شود که چرا جهانشمولی حقوق بشر به گفتمان مسلط ارزشی در جامعه بین المللی تبدیل شده است؟ نویسنده با در نظر داشتن این مفروض که حقوق بشر فرآیند جهانشمولی خود را طی کرده به آزمون فرضیه ذیل می پردازد: آسان شدن گفت و گوهای ملت ها با بهره گیری از ابزارهای جهانی شدن مانند رسانه، شبکه های اجتماعی، ماهواره و تارنما به سلطه جهان شمولی حقوق بشر انجامیده است. در راستای آزمون این فرضیه، نویسنده از یافته های کتابخانه ای و نیز تجربه علمی-پژوهشی خود بر پایه مشاهده بهره می برد. نویسنده بر این باور است که  جهانی شدن سبب شده تا نقض حقوق بشر در جامعه بین المللی دشوار شود. در واقع حقوق بشر جهان شمول به انزوای هنجارهای ملی و بومی انجامیده است. دیگر بر پایه نسبی گرایی اخلاقی نمی توان نقض هنجارهای حقوق بشری را توجیه نمود. زیرا ابزارهای رسانه ای، ماهواره ای و فیس بوکی جهانی شدن منطق نسبی گرایان را به انزوا کشانده است.  

کلیدواژه‌ها


-    استوکیل، آندرو. (1389). چالش اخلاقی در سیاست خارجی، در اخلاق و سیاست خارجی، مک دانلد، دیوید و دیگران، (مترجم: مهدی ذاکریان)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
-    انگلهارت، نیل ای. و دیگران. (1387). رعایت حقوق بشر در عصر جهانی شدن، (تکوین حقوق بشر در عصر جهانی شدن)، منشی‌پوری، محمود و دیگران، تهران: پژوهشکده‌ی مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
-    تری، سیمون اس. سی. (1389). وابستگی متقابل، دولت‌ها و اجتماع، در اخلاق و سیاست خارجی، مک دانلد، دیوید و دیگران، (مترجم: مهدی ذاکریان)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
-    جکسون، روبرت و سورنسون گئورگ (1391). درآمدی بر روابط بین‌الملل، (چاپ چهارم). ( مترجم: مهدی ذاکریان، احمد تقی زاده و حسن سعید کلاهی)، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
-    دونی، جان کی. (1387).  رنج بردن به عنوان بستر مشترک، (حقوق بشر و چشم‌اندازها)، منشی‌پوری، محمود و دیگران، تهران: پژوهشکده‌ی مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
-    ذاکریان، مهدی. (1382). جهانی شدن و جهان شمولی حقوق بشر، (حقوق بشر و چشم اندازها)، گردآوری، مرکز مطالعات حقوق بشر، تهران: دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
-    روزکرانس، ریچارد. (1379). جهانی شدن و تحول مفهوم کشور، (مترجم: احمد صادقی)،  فصل‌نامه‌ی سیاست خارجی، سال چهاردهم، شماره‌ی 1.
-         العمار، منعم. (2000). العولمه و دورها فی تمهیش النظام الاقلیمی‌العربی،  قضایا استراتیجیه، العدد 2، یونیو 2000.
-          Brzezinski, Zbingniew. (2000). “Living with China,” The National Interest, No. 59.
-          Eltantawi, Nahed and Wiest, Julie B, (2011), “Social Media in the Egyptian Revolution: Reconsidering Resource Mobilization,” International Journal of Communication, Vol.  5.
-          Hass, Richard N, (1999), “What to Do with American Primary, Foreign Affairs, Vol. 78, No. 5.
-          Herrera, Geoffrey L., (2003), “Technology and International Systems,” Millennium: Journal of International Studies, Vol. 32, No. 3.
-          Keohane, Robert and Nye, Joseph S. Jr (1973), Transnational Relations and World Politics, Cambridge: Harvard University Press.
-          Keohane, Robert and Nye, Joseph S. Jr., (2000), “Globalization: What’s New? What’s not? (And So What?),” Foreign Policy.
-          Magnarella, Paul (ed.), (1999), Middle East and North Africa: Government, Democratization, Human Rights, Aldershot: Ashgate.
Waltz, Kenneth N., (2000), “Globalization and American Power,” The National Interest, No. 59