بررسی سیاست‌های کاهش انتشار دی‌اکسید کربن از صنعت ساختمان با استفاده از مدل‌سازی دینامیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 استادیار دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران

3 استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

4 دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران

چکیده

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دهه‌های اخیر مسئلۀ محیط زیست و کنترل آلاینده‌های حاصل از صنایع مختلف، از جمله صنعت ساختمان، است. از طرفی، افزایش ساخت‌وساز به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه امری اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد و این صنعت در سرتاسر زنجیرۀ تأمین خود، مقادیر قابل توجهی از آلاینده‌ها را تولید و منتشر می‌کند. در این مقاله، یک مدل دینامیکی توسعه داده شده است که در آن انتشار گاز کربن دی‌اکسید از زنجیرۀ تأمین ساختمان شبیه‌سازی شده است. مدل توسعه‌داده‌شده جهت تأیید اعتبار، تحت آزمون‌های اعتبارسنجی ساختاری و رفتاری قرار گرفت. سپس با استفاده از تحلیل حساسیت و سیاست مدل، سناریوهایی تدوین شد و نتیجۀ شبیه‌سازی سناریوها بررسی شد. نتیجۀ شبیه‌سازی با استفاده از نرم‌افزار ونسیم نشان می‌دهد که با اتخاذ سیاست‌های تشویقی، تدوین قوانین و مقررات بازدارنده و تلاش جهت استقرار آموزه‌های زنجیرۀ تأمین سبز امکان کاهش رشد انتشار کربن دی‌اکسید از صنعت ساختمان فراهم می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدی، سیدعلی اکبر، محمدعلی افشاری و حمیده شکاری. 1392. «ارائۀ مدلی برای سنجش موفقیت سازمان‌ها در مدیریت زنجیرۀ تأمین سبز با رویکرد انتخاب تأمین‌کنندۀ سبز (مورد: شرکت فولاد آلیاژی ایران)»، پژوهشنامۀبازرگانی، ویژه‌نامۀ شماره 66، صص 95-127.
اطلاعات پروانه‌های ساختمانی صادرشده توسط شهرداری‌های کشور ۱۳۹6. 1397. مرکز آمار ایران.
بزازان، فاطمه و ندا خسروانی. 1395. «سنجش میزان انتشار کربن دی‌اکسید توسط بخش‌های مختلف تولیدی و خانوارها ناشی از مصرف انرژی در ایران (رویکرد داده‌ـ‌ستانده زیست محیطی)». اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، سال اول، شمارۀ 1، صص 1-25.
بنتون، دبلیوسی و لیندا اف مک هنری. 1391. مدیریت خرید و زنجیرۀ تأمین در پروژه‌های عمرانی. ترجمۀ محمد محمدی و محسن بابایی. چاپ اول. تهران: انتشارات حامی.
پرایک، استفان. 1394. مدیریت زنجیرۀ تأمین در صنعت ساخت‌وساز: مفاهیم و مطالعات موردی. ترجمۀ مهدی روانشادنیا. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
پورعبادالهان کویچ، محسن و دیگران. 1394. «تجزیۀ عوامل مؤثر بر انتشار آلودگی کربن دی‌اکسید در صنایع محصولات کانی غیر فلزی ایران». مطالعاتاقتصادی کاربردیایران. سال چهارم. شمارۀ ۱6. صص 43-57.
ترازنامه انرژی سال 1393. 1395. معاونت امور برق و انرژی، وزارت نیرو.
تربتی، امیر، محمدعلی ارسنجانی و محسن فیروزشاهی. 1394. «تدوین نقشۀ استراتژی مدیریت زنجیرۀ تأمین با تلفیق نمودار حلقۀ علی و کارت امتیازی متوازن».  مدل‌سازیدرمهندسی. سال سیزدهم. شماره4. صص 151-165.
تیموری، ابراهیم و مینا مزرعه فراهانی. 1387. مقدمه‌ای بر مدل‌سازی سیستم‌های اقتصادی‌ـ‌اجتماعی. تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
جعفرنژاد، احمد(1392). مدیریت تولید و عملیات نوین (مفاهیم، سیستم‌ها، مدل‌ها و زنجیرۀ تأمین) مجموعه‌ای جامع از مباحث مدیریت تولید و عملیات نوین. چاپ چهارم. تهران. انتشارات دانشگاه تهران.
دستورالعمل برآورد انتشار گازهای گلخانه‌ای از فرایندهای صنعتی. 1394. تهران: وزارت صنعت، معدن و تجارت.
رنگریز، حسن، محمدرضا نورعلی و محمد ثواقبی فیروزآبادی. 1396. «بررسی نقش کلیدی زنجیرۀ تأمین سبز، در کسب مزیت رقابتی سازمان‌ها». پژوهش‌های جدید در مدیریت و حسابداری. شمارۀ 22 . صص 89-105 .
سوشیل. 1387. پویایی­های سیستم (رویکردی کاربردی برای مسائل مدیریتی). ترجمة ابراهیم تیموری، علیرضا نورعلی و نریمان ولی زاده. تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
ضرغامی، اسماعیل و دیگران. 2015. «شناسایی موانع تحقق مدیریت زنجیرۀ تأمین سبز در صنعت ساختمان ایران» در: کنفرانس بین‌المللی فناوری‌ها، مهندسی و علوم محیط زیستی. تهران. دانشگاه تهران.
کریمی، رسول و دیگران. 1395. «ارتقای بهره‌وری با رویکرد مدل یکپارچه مدیریت زنجیرۀ تأمین در پروژه‌های صنعت احداث».  مدیریتبهره‌وری. شمارۀ 38. صص 7-32.
مشایخی، علی، عادل آذر و ابوذر زنگویی‌نژاد. 1393. «ارائۀ مدل دینامیکی برای کاهش متوسط زمان پرداخت خسارت شرکت‌های بیمه». فصلنامۀ پژوهش‌های بازرگانی. شمارۀ 71. صص 95-117.
هوگس، میشائل. 1387. اصول و مبانی مدیریت زنجیرۀ تأمین. ترجمۀ محسن شیخ سجادیه و محمدرضا اکبری جوکار. چاپ اول.          تهران: انتشارات آدینه.
BIS. 2010. "Estimating the Amount of CO2 Emissions that the Construction Industry Can Influence". Department for Business and Innovation. Autumn. London, UK.
Chen, Yenming J. and Shue, Jiuh-Biing 2009. "Environmental-Regulation Pricing Strategies for Green Supply Chain Management". Transportation Research. Part E 45. 667–677.
Khan, S., Yufeng, L. & Ahmad, A. 2009. “Analyzing Complex Behavior of Hydrological Systems through a System Dynamics Approach”. Environmental Modeling & Software. 24. pp.1363-1372
Krejza Z., Vaňková L. and Chovancová J. 2019. "Carbon Footprint Associated with Construction Industry and Determination of its Theoretical Amount". IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. 222 012013. pp. 1-11.
Plambeck, E. 2012. "Reducing greenhouse gas emissions through operations and supplychain management". Energy Economics .34. S64–S74.
Qiang Du et al. 2018. "Carbon Emissions in China’s Construction Industry: Calculations, Factors and Regions". International Journal of Environmental Research and Public Health.15 (6). pp.1-17
Smith, P. 2007. “The Relevance of Systems Thinking and System Dynamics”. The Learning Organization. 14 (6). pp.143-157.
Sterman, J. D. 2000. Business Dynamics:Systems Thinking and Modeling for a complex world. McGrow-Hill.
Sundarakani, B., Sikdar, A. & Balasubramanian, S. 2014. "System dynamics-based modeling and analysis of greening the construction industry supply chain". International Journal of Logistics Systems and Management. 18(4). 517-537.
Yim, N.H. et al. 2004. “Knowledge Based Decision Making on Higher Level Strategic Concerns: System Dynamics Approach”. Expert Systems with Applications. no.27. pp.143-158.