2024-03-29T02:44:55Z
https://sspp.iranjournals.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4847
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
نگاهی دوباره به انقلاب اسلامی ایران
عباس
ملکی
اگر از مردمان عادی قارههای دوردست دربارۀ ایران بپرسیم، عدۀ اندکی از آنان به خاطر میآورند که ایران سرزمین مردم آریایی است و ایرانیان بخشی از نژاد هندواروپایی هستند. زبان آنها فارسی، یکی از شاخههای زبانهای آسیای غربی، است. اگر مخاطب شما تحصیلکرده باشد، در پاسخ میگوید که ایران کشوری است در منطقۀ خاورمیانه و تا آنجا که میدانیم همیشه نامش در تاریخ بوده و زادگاه تمدنی هفتهزارساله است. اگر از نخبگانِ دیگر کشورها بپرسید، خواهند گفت که ایران کشوری است با بزرگترین ذخائر ثابتشدۀ گاز طبیعی و دومین ذخائر ثابتشدۀ نفت خام متعارف جهان. اگر از یک سیاستمدار بپرسید، پاسخ خواهد داد ایران کشوری است که در مهمترین موضع ژئواستراتژیک جهان واقع است، و علاوه بر دسترسی به آبهای آزاد با پانزده کشور همسایه است. و سرانجام، اگر از یک نفر آشنا به تجارت جهانی بپرسید، خواهد گفت ایران یکی از بالاترین شاخصهای توسعۀ پایدار از لحاظ منابع انسانی را دارد.
انقلاب اسلامی ایران
ایران
انقلاب
2018
01
21
11
14
https://sspp.iranjournals.ir/article_30039_075c035ccf4573e1a6b6fcc48d9c9f9e.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
آثار خارجی آموزش رسمی بر حفظ جنگلها
وحید
مهربانی
فریده
خدادادی
از جمله آثار خارجی آموزش، منافعی است که به صورت بهبود کیفیت محیطزیست و طبیعت یا جلوگیری از تخریب آن جلوه میکند و همۀ افراد جامعه را بهرهمند میسازد. هدف اصلی تحقیق پیشِ رو آزمون این ادعا با تمرکز خاص بر موضوع جنگلزدایی و ارائۀ شواهدی جهانی در این راستا است. روش مطالعه عبارت است از آزمون معناداری در تحلیل رگرسیونی براساس منابع دادهای استنادی به صورت برش مقطعی. بدین منظور، از یک نمونۀ کلی شامل 158 کشور جهان در قالب سه زیرنمونه به صورت کشورهای کمدرآمد، با درآمد متوسط و پردرآمد، براساس اطلاعات سال 2010 م، استفاده شد. نتایج نشان میدهد ثبتنام در مقاطع متوسطه و دانشگاه در کشورهای کمدرآمد و همچنین ثبتنام در مقطع متوسطه در کشورهای با درآمد متوسط تأثیر منفی بر میزان جنگلزدایی دارد و این تأثیر از لحاظ آماری معنادار است. بنابراین در مجموع، یکی از پیامدهای آموزش مردم یک جامعه، کاهش نابودی جنگلها خواهد بود که در سیاستگذاریهای معطوف به مقابله با جنگلزدایی قابل توجه است.
آموزش
آثار خارجی
محیط زیست
جنگلزدایی
2018
01
21
17
34
https://sspp.iranjournals.ir/article_29724_b66291adb3e4871cad0a0642215396d0.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
استقرار چارچوب حقوقی پایدار مدیریت یکپارچه منابع آب در حوضههای آبریز ایران
کیومرث
کلانتری
رضا
مکنون
داریوش
کریمی
در این مطالعه، فواید و محدودیتهای اجرای رویکرد مدیریت یکپارچه منابع آب بر اساس قوانین و مقررات در ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مدیریت یکپارچه منابع آب در سطح حوضه آبریز در ایران وجود ندارد، و به همین ترتیب چارچوب حقوقی متناسب با آن تدوین نشده است و تدوین آن با پیچیدگیهای متعددی در نظام مدیریت آب در سطح ملی روبرو است. بر همین اساس، استقرار چنین رویکردی در ایران نادیده انگاشته شده است. این در حالی است که شاخص پایداری حوضه آبریز پایین بوده و شاخص کمبود آب در حوضههای آبریز بالا است. علاوه بر این، تخریب محیطزیست و منابع آب و خاک در حوضههای آبریز ثمرهای جز مهاجرت مردم از این مناطق به شهرها را در پی نداشته است. در این مطالعه، با در نظر گرفتن اصول استقرار مدیریت یکپارچه منابع آب در سطح حوضههای آبریز، پیش نویس و راهحلهایی برای اصلاح حقوق و قوانین مربوط به آب در سطوح حوضه آبریز پیشنهاد شده است. نتایج نشان داد که بهترین راه حل برای حل مسائل مربوط به مدیریت یکپارچه منابع آب افزایش تعاملات بین ذی نفعان و ابزارهای موجود در راستای دستیابی به راهبردی پایدار برای مدیریت یکپارچه منابع آب است.
مدیریت
منابع آب
قوانین
حقوق
چارچوب
2018
01
21
35
51
https://sspp.iranjournals.ir/article_29725_e1015598b358ab99a021cc0ecdc60242.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
مدلِ دادهبنیاد بررسی جامعهشناختی حکمرانی آب در بحرانِ دریاچهی ارومیه
عبدالحمید
افسری
سعید
حاجی ناصری
محمد
فاضلی
داود
فیرحی
نگاه عمیق به موضوع آب و بحرانهای مربوط به آن نشان میدهد بیشترِ مسائل پیشآمده در این حوزه ناشی از سیاستگذاری غیرصحیح، غیرکارشناسی، و شتابزده بوده است. بحران دریاچۀ ارومیه یکی از بحرانهای آب ایران است که در سالهای اخیر حساسیتهای ملی و بینالمللی شدیدی نسبت به آن ایجاد شده است. این تحقیق با استفاده از گراندد تئوری/نظریۀ زمینهای و با مصاحبۀ عمیق در بین کارشناسان شرکت سهامی آب منطقهای آذربایجانغربی صورت گرفته است. با استفاده از نمونهگیری هدفمند پس از مصاحبه با شش کارشناس مطلعِ محقق به اشباع دادهها رسید. نتایج حاصل نشان داد که نبودن آمایش سرزمین، کماهمیت شمردن مطالعات ارزیابی اجتماعی و زیستمحیطی، خلأ قانونی مسئولیتها، تعهدات و وظایفِ ذینفعان آب و نبودن هماهنگی و رویۀ مشخص بین سازمانهای دخیل از جمله مهمترین شرایط علّی بحرانِ دریاچۀ ارومیه بودند. فقدان آموزش و آگاهی ذینفعان از جمله بهرهبرداران کشاورزی، نبودنِ کشتهای جایگزین، نبودنِ منابعِ معیشت پایدار و اختصاص یارانه به آب از بسترهای اصلی این بحران است و گسترش حفرِ چاههای عمیق و نیمهعمیق در سالهای اخیر، تغییرات اقلیمی از شرایط مداخلهگر در بروز بحرانِ دریاچۀ ارومیه بودند. پیامدهای این پدیده از بینرفتن اکوسیستمِ گیاهی و حیوانی و از دستدادن قابلیتِ زیستِ انسانی در زمان حال و آینده خواهد بود. استراتژی مورداستفاده مقابله و اصلاح در قالبِ تغییر نوعِ کشت، پلمپ و بستن چاههای غیرمجاز و صرفهجویی در مصرف آب بهعنوان راهبردهای این پدیده شناسایی شدند. در نهایت، پدیدۀ ظاهرشده، تشدید بحرانِ آبِ دریاچۀ ارومیه است.
حکمرانیِ آب
اقتصادِ سیاسی
مدیریتِ عمومی
نهادگرایی
دریاچهی ارومیه
2018
01
21
53
72
https://sspp.iranjournals.ir/article_29726_c0ed5e6b35877ed29a2a133ca3b2c9ef.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
ارزیابی تأثیر رسانههای مختلف بر میزان مشارکت در جنبشهای محیطزیستی: مورد جنبش رفتگران طبیعت ایران
سعید
کشاورزی
بیِژن
خواجه نوری
اسفندیار
غفاری نسب
جنبشهای اجتماعی در جوامع گوناگون مبدأ تحولات به شمار میروند. روند جهانی تخریب محیطزیست، اهمیت شناخت اشکال محیطزیستی جنبشهای اجتماعی را دوچندان ساخته است. در این پژوهش، ضمن ارائۀ مختصات زمینهای یکی از جنبشهای نوظهور محیطزیستی در ایران، تلاش شده است که نخست، میزان اقبال مشارکتکنندگان به منابع خبری مختلف بررسی و سپس میزان تأثیرگذاری هر یک از این رسانهها بر میزان مشارکت افراد ارزیابی شود. در همین راستا، بهصورت دوماهه تمامی قرارهای رفتگران طبیعت در سراسر ایران پیمایش شدهاند. در جمعآوری دادهها، از دو روش مصاحبه ساختمند و تکمیل کردن پرسشنامه تحت نظارت پرسشگران استفاده شد و مجموعاً 261 مورد از 10 منطقۀ جغرافیایی متفاوت جمعآوری گردید. یافتههای پژوهش ضمن ردّ امکان کاربست نظریۀ جامعۀ تودهای در خصوص این حرکت جمعی، نشان داد که شبکههای اجتماعی آنلاین مهمترین منبع خبری مورداستفادۀ اعضای جنبش بوده و بیشترین تأثیرگذاری را داشته است. همچنین، نتایج نشان داد که وبلاگها، دوستان، خانواده، روزنامههای داخلی، نامههای الکترونیک و بیانیههای چاپی، به ترتیب، از دیگر منابع خبری تأثیرگذار بر سطح مشارکت افراد در این جنبش است.
جنبشهای محیطزیستی
مشارکت
رفتگران طبیعت
2018
01
21
73
92
https://sspp.iranjournals.ir/article_29727_6097b144fc6a508b7f00b96e9a67d443.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
بررسی سیاستگذاری صنعت گردشگری در قوانین بالادستی جمهوری اسلامی ایران
هادی
ویسی
صنعت گردشگری یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد جهانی است که در بیش از یک دهۀ اخیر، بیشترین درآمدزایی و اشتغالزایی را در میان صنایع مختلف جهان داشته است. علاوه بر مزیتهای اقتصادی، آثار فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی گردشگری باعث شده است تقریباً تمامی حکومتها در جهان به دنبال بهرهگیری از این صنعت در کشور خود باشند. در این میان، کشور پهناور ایران با جاذبههای متنوع فرهنگی و طبیعی، استعداد فوقالعادهای برای توسعه صنعت گردشگری دارد. ایران در منطقۀ خاورمیانه و جهان شرق جزء نخستین کشورهایی است که به دنبال بهرهبرداری و توسعه صنعت گردشگری بوده و بدین منظور سیاستگذاری، قانونگذاری، نهادسازی و برنامهریزی کرده است اما تا به امروز توفیق چندانی نداشته است. صنعت گردشگری در ایران بیش از هر چیز متأثر از نهاد سیاست بوده و متناسب با تحولات سیاسی فراز و نشیبهای زیادی را پشت سر گذاشته است. این مسئله در دوره پس از انقلاب اسلامی ایران، نمود بیشتری داشته است. یکی از مواردی که به خوبی میتواند میزان اهمیت و جایگاه این صنعت را در ایران پس از انقلاب اسلامی مشخص کند اسناد و قوانین زیربنایی و بالادستی ایران است. بدین منظور، به روش اسنادی، دادههای مورد نیاز تحقیق از محتوای قوانین و برنامههای بالادستی جمهوری اسلامی ایران جمعآوری شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که مقوله گردشگری کمتر مورد توجه سیاستگذاران و برنامهریزان کلان جمهوری اسلامی ایران بوده است و آنان در این راه با نگاه تقلیلگرایانه و کنترل شده تنها بعد کوچکی از گردشگری را با نگرش فرهنگی مورد توجه قرار دادهاند.
گردشگری
سیاستگذاری
برنامه ریزی
اسناد و قوانین بالادستی
2018
01
21
93
112
https://sspp.iranjournals.ir/article_29728_8ac4037e5edef1a175a9aff1794d46cb.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
توصیههای سیاستی موانع تحققپذیری حکمرانی خوب در ادارۀ امور عمومی (مطالعۀ موردی: فرمانداری و شهرداری شهرستان مینودشت)
وحید
آرایی
ابوالفضل
قاسمی
یاسر
معینی فر
امروزه، حکمرانی الگوی موفقی برای امور عمومی دولتها محسوب میشود و در جوامع نقش ایفا میکند. این الگو دارای شاخصهایی چون پاسخگویی، حاکمیت قانون، شفافیت و مشارکت و... است. در این مقاله، در صدد این هستیم که موانع تحقق چهار شاخصِ پاسخگویی، حاکمیت قانون، شفافیت و مشارکت خوب را در شهرستان مینودشت شناسایی کنیم. سؤال اصلی تحقیق عبارت است از: موانع تحقق پذیری حکمرانی خوب در اداره امور عمومی چیست؟ فرضیه تحقیق عبارت است از: با کاربست چهار شاخص پاسخگویی، حاکمیت قانون، شفافیت و مشارکت و برداشتن موانع این چهار شاخص، حکمرانی خوب حاصل میگردد. در گردآوری منابع از روش کتابخانهایـپیمایشی و در روش تحقیق از روش علّیـهمبستگی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی میدانی و تکمیل پرسشنامه جمعآوری شده و با استفاده از نرمافزار spss و ارزشگذاری متغیرها با بهرهگیری از طیف لیکرت براساس آزمون فریدمن، تجزیه و تحلیل شده است. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که بهترتیب شاخصهای پاسخگویی با رتبۀ 00/2، حاکمیت قانون رتبۀ 40/2، شفافیت رتبۀ 80/2 و مشارکت رتبۀ 81/2 در اولویت آخر قرار میگیرد. بنابراین، معنیداری به دست آمده از این آزمون برابر 0.000 است که از میزان سطح معنیداری آزمون (Asymp. Sig=5.) کمتر بوده و حاکی از میزان بالای موانع تحقق حکمرانی خوب در شهرستان مورد مطالعه است و برای رفع آن باید بهترتیب پاسخگویی، حاکمیت قانون، شفافیت و مشارکت را در اولویت قرار داد.
حکمرانی خوب
مشارکت
پاسخ گویی
حاکمیت قانون
شفافیت
2018
01
21
113
133
https://sspp.iranjournals.ir/article_29729_e48fee633965287ccc5b154ff8ffa38b.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
بررسی اثرهای متقابل آزادی و حکمرانی بر توسعۀ انسانی (رویکرد دادههای تابلویی در دورۀ 1995ـ2015)
سید امین
منصوری
سید مرتضی
افقه
بررسی مطالعات توسعه نشان میدهد که گسترش آزادی، هم هدف و هم ابزار توسعه است. از طرفی نوع و شیوۀ حکمرانی شرط لازم برای دستیابی به آزادی است. ولی شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این روابط همیشه برقرار نیست. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از شاخصهای آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی، کیفیت حکمرانی و شاخص توسعۀ انسانی در 172 کشور جهان و برای دورۀ 1995ـ2015 م به بررسی اثرات متقابل بین انواع آزادی و توسعۀ انسانی که مورد تأکید آمارتیاسن است، با استفاده از رهیافت دادههای تابلویی و علیت دومیترسکو-حرلین پرداخته شود. براساس نتایج بهدستآمده مشخص گردید که آزادی و توسعه یک ارتباط بسیار نزدیک داشته و شاید بدون بهبود شاخصهای آزادی، رسیدن به توسعه امری گمراهکننده باشد. براساس این نتایج، آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی، کیفیت حکمرانی و توسعۀ انسانی بر همدیگر بهصورت متقابل اثرگذار هستند و ارتباط مستقیم دارند. اما نتایج علیت این مسئله را روشن میسازد که توسعۀ انسانی و کیفیت حکمرانی دو رکن مهم در بهبود شاخصهای آزادی هستند ولی آزادیهای سیاسی و بهخصوص آزادی اقتصادی علت توسعۀ انسانی و کیفیت حکمرانی نشده است.
توسعه
کیفیت حکمرانی
آزادی اقتصادی
آزادی سیاسی
داده های ترکیبی
2018
01
21
135
155
https://sspp.iranjournals.ir/article_29730_76e7954f1fe4d45f4a2c42f70e1bd60d.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
بازنمایی رابطه بین نگرش به دولت و شهروندی اجتماعی فعال
سیدمحسن
موسوی
محمد
مبارکی
یکی از ساحتهای حیات اجتماعی انسان مدرن ساحتی است که در ارتباط با دولت معنا می یابد و شهروندی، اساساً به چنین قلمرویی ارجاع داده میشود. این تحقیق با رویکرد کیفی و با روش تحلیل مضمون، در صدد است به بررسی کیفیت نگرش به دولت و سازمانهای دولتی در میان شهروندان و نقش آن در گرایش به شهروندی اجتماعی فعال بپردازد. انتخاب مشارکتکنندگان در این تحقیق با روش نمونهگیری هدفمند و تعداد مصاحبهها شامل 26 مصاحبه فردی و 5 مصاحبه گروهی در استان یزد میباشد. پس از کدگذاری و استخراج مضامین، این نتیجه حاصل شد که "تصورِ داشتن منافع متضاد با دولت"، "شفافیت ناقص و کژکارکرد"، "نمادسازی و تعمیم تصورات قالبی" و "نارضایتی و عیب جویی محفلی" مؤلفههایی هستند که مضمون اصلی "بیگانگی از دولت" را ایجاد میکنند. این بیگانگی در ارتباط تنگاتنگی با "اعتماد شکننده به سازمانهای اجرایی"، "احساس عدم امنیت اقتصادی" و "بیقدرتی اجتماعی آموخته شده" قرار داشته و در این فضای نگرشی، انواع راهبردهای کنش از جمله "تماشاگری منفعلانه"، "تقابل فعالانه" و "مشارکت جویی غیررسمی" رخ مینماید. نظر به اینکه در این تحقیق، دو عامل "اعتماد نهادی" و "احساس امنیت اقتصادی" به عنوان تعیینکنندههای اصلی گرایش به شهروندی اجتماعی فعال مورد شناسایی قرار گرفتهاند، پیشنهادهای سیاستی جهت تقویت گرایش به شهروندی اجتماعی فعال مبتنی بر توجه به این دو عامل کلیدی ارائه گردیده است.
شهروندی اجتماعی فعال
مشارکت اجتماعی
اعتماد نهادی
احساس امنیت اقتصادی
نگرش به دولت
2018
01
21
157
177
https://sspp.iranjournals.ir/article_29731_4a06f28a5da027381aabb497000e4ea8.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
ارزیابی تئوری برنامه سیاست های ضد فساد درایران بعد از انقلاب
سلیمان
پاک سرشت
زین العابدین
افشار
در مطالعۀ حاضر، سهم ضعف تئوری برنامۀ سیاستهای ضدّ فساد در ناکارآمدی و اثربخشی محدود اعمال این سیاستها در کشور بررسی میشود. اصطلاح «تئوری برنامه» در ادبیات ارزشیابی رئالیستی، به فرضیات درونی و نظام علّی مولّد آثار و تبعات موردانتظار سیاستها و برنامهها اشاره دارد. نتایج این بررسی حاکی است که در دورۀ بعد از انقلاب، بهطورکلی، هفت سیاست یا برنامۀ ضدّ فساد، وجود داشته است. هریک از این سیاستها، براساس تئوری برنامۀ نهفته و مندرج در آنها معطوف به تحقق پیامد خاصی و، از آن طریق، تأثیر بر کاهش فساد بوده است. برنامهها شاملِ از بین بردن فرصت فساد، بازدارندگی و مجازات، شفافیت و جریان آزاد اطلاعات، آزادسازی و انحصارزدایی، تنظیم امور بودجهای و مالی، آشکارگی و حسابکشی، برنامۀ اصلاح نظام اداری، شایستهسالاری و فرهنگ سازمانی است. در اینجا، به دلیل محدودیتهای تحقیق، تئوری برنامۀ آزادسازی اقتصادی (خصوصیسازی) مدنظر قرار گرفته است. در این برنامه، موادی قانون اجرایی سیاستهای اصل 44، مکانیزم، فرضیات تئوری برنامه، و مدل تئوری برنامه ارائه شده است. روش مورداستفاده بهصورت تلفیقی شامل تحلیل اسنادی، مصاحبه و شواهد عددی است. نتایج نشان میدهد خصوصیسازی بهعنوان یک مداخلۀ فعال در فضای اقتصادی کشور، نتوانسته است مکانیزم رقابت و انحصارزدایی را فعال کند. فضای کسبوکار نامناسب و نبودِ آزادی اقتصادی مکفی بستری است که مکانیزم رقابت نتوانسته است در آن رشد کند. حاصل عقیم ماندن مکانیزم رقابت در لابهلای بستر فعالیت خود، کاهش نیافتن فساد است.
ارزشیابی رئالیستی
سیاست های ضد فساد
زمینه ها
مکانیزم ها
پیامد ها
2018
01
21
179
201
https://sspp.iranjournals.ir/article_29732_3b3cf4d39d7f0c99abdd7d875c6b816a.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
بازتولید ساختار رانتی در ایران
نسرین
قنواتی
مجید
وحید
احمد
ساعی
سید علیرضا
ازغندی
مجموعهای از ناکارآمدیهای نهادی مانند مانعی بر سر راه حکومتهای محلی در ایران قرار گرفته که یکی از آنها ساختار رانتی حاکم بر کشور است. این نوشتار نشان میدهد ساخت رانتی در جوامع توسعهنیافته یا در حال توسعۀ وابسته به درآمدهای نفتی، به طور مستمر، در حال تکثیر خود است. تأثیر تاریخ، باورها و ایدئولوژیهای ایجادشده در طول زمان بر این امر اهمیت فراوانی دارد. در نتیجه، حتی در شرایط کاهش درآمدهای نفتی و حرکت بهسوی ایجاد نهادهای دموکراتیک و حضور پرشور مردم در پای صندوقهای رای، شاهد خواهیم بود که نهادهای مذکور به ابزاری برای تکثیر رانت مبدل خواهند شد. برای فهم و بسط این موضوع از ادبیات نهادگرایی جدید بهره خواهیم برد. پیشنهاد نهایی نویسنده ارجاع به دو الگوی رانت مولد و رانت غیرمولد برای توسعه در شرایط ساختار رانتی است.
حکومت محلی
رانت
نهادگرایی
2018
01
21
203
221
https://sspp.iranjournals.ir/article_29733_7c61631c79958e25fe6c6fce75038a20.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
درآمدی بر رویکرد آرایش سیاسی؛ به مثابه بستری برای ارتقای ظرفیت سیاستگذاری توسعه دولت
مسعود
درودی
عباس
مصلی نژاد
مقاله حاضر به بررسی کاربست رویکرد آرایش سیاسی در مطالعه و فهم روندها و سیاستگذاری توسعه دولتها میپردازد. اخذ چنین رویکردی در واکنش به فقدان مطالعه بخش غیررسمی و پنهان در مطالعات سیاستگذاری توسعه است. در این چارچوب معاملات سیاسی است که روندهای یک دولت راهی به سوی درک این مسئله است که چطور نهادهای رسمی بسیار مشابه، مانند قوانین دموکراسی یا قوانینی که بر مدیریت اقتصاد کلان یا آزادسازی تجارت تمرکز دارند، یا سیاستهای صنعتی، به نتایج گاها بسیار متفاوت دست پیدا میکنند. استفاده از تحلیل رویکرد آرایش سیاسی میتواند منجر به درک تازهای از «انگیزههای تغییر» در کشورهای در حال توسعه شود. این رویکرد کمک میکند تا منافع رقیب و موجود در هر کشوری که تغییر توسعهای و بنیادین آن را تسهیل کرده یا با تاخیر مواجه میکنند، بهتر تحلیل شوند. همچنین چارچوبی برای تحلیل این مسئله است که دولت و جامعه چه رابطهای با یکدیگر دارند و چه چیزی فرای سیاست رسمی در حکومت قرار دارد. آرایش سیاسی و به دنبال آن معاملهی نخبگان بخشهای اصلی الگویی از ماندگاری و ثبات حکومت هستند. نقش سازمان سیاسی در آرایش سیاسی هم از لحاظ ثبات این آرایش و هم جهتی که در طول زمان در پیش میگیرد، بسیار حیاتی است. تحلیل و تجزیهی آرایش سیاسی نشان میدهد که تشکیل حکومت تنها یک مجموعه فرمول تکنیکی نیست، بلکه فرآیندی بسیار سیاسی را هم در بر میگیرد.
سیاست گذاری توسعه
آرایش سیاسی
استراتژیهای توسعه
معامله نخبگان
ظرفیت دولت
2018
01
21
223
243
https://sspp.iranjournals.ir/article_29734_6d0f608cbd5c4f30fb2573a9f55fa5fb.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
مقایسه ساختار مدیریت بحران در ایران، ژاپن، هند و ترکیه
یحیی
کمالی
جلال
میرزایی
بحرانهای طبیعی بر زندگی میلیونها نفر در سراسر جهان تأثیر میگذارد و هزینههای اقتصادی و اجتماعی به وجود میآورد. مدیریت بحرانهای طبیعی میتواند این هزینهها را کاهش دهد و جوامع را در برابر این بحرانها ایمن و مصون کند. هدف از پژوهش حاضر، مقایسۀ ساختار مدیریت بحرانهای طبیعیِ ایران، ژاپن، هند و ترکیه است. روشِ پژوهش مقایسۀ کیفی است. روش گردآوری دادهها نیز روش کتابخانهای و استفاده از اسناد و مدارک و گزارش سازمانهای مرتبط است. جامعۀ موردمطالعه ایران، ژاپن، هند و ترکیه را در برمیگیرد.
یافتههای پژوهش بیانگر تفاوت بحرانهای طبیعی رایج، تفاوت سطح و تمرکز مدیریت بحرانهای طبیعی در کشورهای موردمطالعه است. سازمانهای مدیریت بحران در این کشورها درگذر زمان قدرت بیشتری به دست آوردهاند و در ترکیه، ژاپن و هند زیرنظر عالیترین مقام اجرایی قرار دارند اما در ایران زیرنظر وزارت کشور است. قوانین مرتبط با مدیریت بحران، درگذر زمان، از قوانین بخشی به قوانین جامع تبدیل شدهاند که وظایف و اهداف سازمانهای مرتبط را تعیین میکنند. قانون جامع مدیریت بحران در ایران دیرتر از سایر کشورها تصویب شده است.
مدیریت بحران
مقایسه
ایران
هند
ترکیه
2018
01
21
245
289
https://sspp.iranjournals.ir/article_29735_6c988b5fbde4609b6ca9784a4e4d5f03.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
نقش متغیرهای داخلی در سیاستگذاری مذاکرات هسته ای دولت یازدهم
حسن
عابدینی
جهانبخش
ایزدی
پرسش اصلی این مقاله عبارت است از اینکه متغیرهای داخلی چه نقشی در سیاستگذاری هستهای دولت یازدهم داشته است؟ مبنای نظریِ تحقیق مبتنی بر نظریۀ جیمز روزنا در تصمیمگیری سیاست خارجی است. وی معتقد است تغییر رفتار سیاسی حکومتها به مجموعهای از عوامل پنجگانه شامل متغیر شخصیت تصمیمگیرنده، نقش و جایگاه تصمیمگیرنده، ساختار حکومتی و متغیرهای محیط داخلی و نظام بینالملل وابسته است. اینکه دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران تحت تأثیر متغیرهای داخلی با اتخاذ رویکرد تعاملی با دنیا، تغییر مذاکرهکنندگان و چینش جدید نهادی، بستر دستیابی به توافق هستهای را فراهم آورد، فرضیۀ اصلی تحقیق است. برای اطمینان از نتایج این پژوهش، از طریق توزیع پرسشنامه میان شماری از چهرههای سیاسی، دانشگاهی و رسانهای اعتبارسنجی شد. این افراد بیشترین مقاله یا اظهارنظر موافق یا مخالف را در جریان مذاکرات هستهای داشتهاند. خبرگان موضوع هستهای، میزان تأثیر هریک از مؤلفههای تغییر مذاکرهکنندگان، جابهجایی نهادی و سیاست تعاملی دولت یازدهم و محیط داخلی و پیرامونی را بیان میکنند. تجزیهوتحلیل، دادۀ پرسشنامهها، فرضیۀ پژوهش را تأیید میکند.
مذاکرات هسته ای
دولت یازدهم
جمهوری اسلامی ایران
متغیر داخلی
الگوی سیستمی
2018
01
21
271
289
https://sspp.iranjournals.ir/article_29736_c012e066ac1cd316fd80b7b3f0c49aa6.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
تاب آوری ملی: مروری بر ادبیات تحقیق
مهدی
گل وردی
با افزایش بلایای طبیعی و انسانی و پیامدهای گستردهی آنها، نیاز به تابآورتر شدن جوامع و دولتها بیش از پیش احساس میشود. این امر موجب شده است که تابآوری، به عنوان بزرگترین چالش ملی در عصر حاضر قلمداد گردد. پیامدهای مخرب تحریمهای بین المللی اخیر بر اقتصاد ایران نشان دهنده تابآوری پایین اقتصاد ملی در مواجهه با شوکهای خارجی است. از این رو حکومت ایران، بیش از سایر کشورها با چالشها و بحرانهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دست و پنجه نرم کرده و در آینده نیز با آنها روبهرو خواهد بود. در میان موضوعات تابآوری، تابآوری ملی کمتر مورد پژوهش قرار گرفته است. این مقاله با هدف بررسی مبانی نظری و ادبیات تحقیق موجود در مورد تابآوری ملی تدوین شده است. در این مقاله، ابتدا واژهکاوی و تبارشناسی تابآوری مورد بررسی قرار گرفته است، سپس به نوعشناسی تابآوری در سطوح فردی، سازمانی، اجتماعی و ملی و همچنین برخی از شاخصهای اندازهگیری تابآوری ملی پرداخته شده است. نهایتاً، خلاءها و شکافهای موجود در ادبیات تحقیق مورد اشاره قرار گرفته است.
تابآوری
تابآوری ملی
بلایا
تابآوری اجتماعی
2018
01
21
293
310
https://sspp.iranjournals.ir/article_29737_5a0014b52b9a3c6a974bbf2cf19b2400.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
ریزگردها، قطع برق و پیچیدگی در استراتژیکترین استان ایران (مقدمهای بر تبیینی چند سطحی و بینرشتهای از حادثه قطع برق 23 بهمن 1395 و پدیده ریزگردها در استان خوزستان)
سجاد
فتاحی
بامداد 23 بهمن ماه 1395، استان خوزستان با یکی از بی سابقهترین بحرانهای خود در چند دهه اخیر مواجه شد که بخشی از نارضایتیهای ناشی از وقوع این بحران به همراه نارضایتیهای انباشته شده از سایر مسائل این استان در سالهای گذشته خود را در شکل اعتراضات و تجمعهای مردمی در روزهای بعد نشان داد. در این روز با از مدار خارج شدن تعداد زیادی از پستهای فشار قوی و نیروگاههای مهم استان، برق بیش از 90 درصد مشترکان استان قطع و به دلیل وابستگی عملکردی، تجهیزات تامین آب شرب استان نیز از مدار خارج و آب بخش قابل توجهی از مشترکان استان نیز قطع گردید. وقوع این حادثه علاوه بر آنکه حاصل در کنار هم قرارگیری مجموعه پیچیدهای از عوامل در سطوح و حوزههای گوناگون است، پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قابل توجهی را نیز در پی خواهد داشت که عدم توجه به آنها میتواند عمق و شدت بحرانهای ایجاد شده در این استان استراتژیک کشور را افزایش دهد. این متن در تلاش است با تکیه بر اظهار نظرهای صورت گرفته از سوی متخصصینی از رشتههای مختلف، در گام نخست تبیینی بین رشتهای و مبتنی بر علم پیچیدگی در ارتباط با این حادثه ارائه داده و در وهله بعد به برخی از مهمترین راهکارهایی که به نظر میرسد برای مواجهه بهینه با این موضوع و جلوگیری از وقوع رخدادهای مشابه در آینده باید به آنها اندیشید و بر آنها تکیه کرد اشاره نماید.
ریزگردها
قطع برق
پیچیدگی
خوزستان
2018
01
21
311
324
https://sspp.iranjournals.ir/article_30047_115784da7c1f2068c6c5c4fa38d324bf.pdf
مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
2538-5038
2538-5038
1396
7
25
غلبه بر تراژدی برآمده از مشکلات فوق بدخیم: محدود ساختن منافع شخصی آینده برای بهبود وضعیت تغییرات اقلیمی جهانی(قسمت دوم)
محسن
محمودی
جواد
عرب یار محمدی
ابوالفضل
غیاثوند
بیشترِ آثار مربوط به سیاستگذاری درخصوص تغییر اقلیم در علوم اجتماعی، یا هزینهها و مزایای گزینههای سیاستی خاصی را در مقایسه با مجموعه اهدافی مهم ولی غالباً ناچیز مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهند، یا میکوشند موفقیتها و شکستهای گذشته را توضیح دهند. ما معتقدیم که رویکرد «استدلال کاربردی رو به جلو» برای دانشمندان علوم اجتماعی که میخواهند به مسأله تغییر اقلیم بپردازند، مناسبتر است. ما این مسأله را مشکلی «فوقالعاده بدخیم » با چهار ویژگی عمده میخوانیم: فرصت در حال تمام شدن است، کسانی که مسبب مشکلند در پی یافتن راهحل نیز هستند، اقتدار مرکزیِ لازم برای پراختن به این مشکل ضعیف است یا اصلاً وجود ندارد، و تا حدودی به همین دلیل، واکنشهای سیاستی، آینده را نابخردانه نادیده میگیرند. ترکیب این چهار ویژگی موجب بروز «تراژدی» سیاستگذاری میشود؛ یعنی وضعیتی که اگرچه کاملاً روشن است برای دچار نشدن به تأثیرات آتیِ فاجعه بار باید هرچه سریعتر کاری کرد اما روشهای تحلیلی سنتی از تشخیص راهحلها ناتوانند. فائق آمدن بر این تراژدی، مستلزم توجه بیشتری به ایجاد مداخلات سیاستی وابسته به مسیر است که میتواند «منافع شخصی آیندة ما را محدود کند».
مسائل بدخیم
مسائل فوقالعاده بدخیم
تغییر اقلیم
تحلیل سیاسی
ادارة محیط زیست
2018
01
21
327
350
https://sspp.iranjournals.ir/article_29738_39a5d8ac50a43b4ee14410a69d7a4e87.pdf