مواجهه با رشد اندک شرکت‌های دانش‌بنیان در برخی استان‌ها؛ مطالعه موردی آذربایجان‌شرقی، خراسان جنوبی و هرمزگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی-مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

2 دکتری سیاستگذاری علم و فناوری. گروه مدیریت، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 دانشگاه تربیت مدرس

10.22034/sspp.2023.1983046.3343

چکیده

شرکت‌های دانش‌بنیان، بازنمایی برای فعالیت‌های نوآورانه در منطقه است و توزیع نامتوازن آن یکی از عوامل شکاف نوآوری میان مناطق محسوب می‌شود. این پژوهش توسعه نامتوازن شرکت‌های دانش‌بنیان در استان‌های کشور به طور خاص سه استان آذربایجان‌شرقی، خراسان‌جنوبی و هرمزگان را بررسی می‌کند. در این راستا بر کارکردهایی که برای شکل‌گیری و رشد فعالیت دانش‌بنیان در منطقه لازم است یعنی تجاری‌سازی، تحقیق و توسعه، نوآوری‌ مبتنی بر فناوری سطح بالا و تربیت نیروی انسانی متخصص تمرکز شد و عوامل زمینه‌ای موثر بر رشد شرکت‌های دانش‌بنیان که بازنمایی از کارکردهای شناسایی شده است با رویکردی کمی بررسی شد. برخی از این عوامل عبارتند از سهم استان از تعداد هیات‌علمی، تعداد مقالات ، تعداد کارگاه‌های تحقیق و توسعه، ارزش افزوده بخش صنعت و فعالیت‌های حرفه‌ای علمی و فنی، ارزش افزوده بخش اطلاعات و ارتباطات. در مرحله بعد، با تمرکز بر مفهوم تخصصی‌سازی هوشمند، تخصصی‌سازی فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان پیگیری و مبتنی بر چارچوب مفهومی نظام نوآوری منطقه‌ای، همسویی اقدامات بازیگران دو زیرنظام ایجادکننده دانش و بهره‌بردار از دانش و همچنین دولت بررسی شد. داده‌ها از طریق مطالعه کتابخانه‌ای آمارهای رسمی و اسناد و مراجعه به سایت شرکت‌های دانش‌بنیان جمع‌آوری شده است. در نهایت مبتنی بر یافته‌ها پیشنهاداتی مانند تعریف سازوکار تبادل نیروی انسانی، ایجاد شبکه‌های بین استانی، تسهیل تجاری‌سازی و ... ارائه شده است. برای تخصصی‌سازی فعالیت‌های دانش‌بنیان نیز مبتنی بر شرایط منطقه بر حمایت هدفمند و جهت‌دار شرکت‌های دانش‌بنیان و تعدیل در نحوه ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان تاکید شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات