طراحی راهبرد عملی برای ازدواج سالم

نوع مقاله : گزارش سیاستی

نویسندگان

1 استایار جامعه شناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد گناباد

2 استایار جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

3 سازمان جهاد دانشگاهی مشهد

چکیده

افزایش طلاق در ایران در حالی تبدیل به یک مسئله اجتماعی شده است که فقدان الگوی سیاست‌گذاری در این حوزه منجر به اقدامات آنی، مقطعی و فاقد اثربخشی لازم و نیز موازی‌کاری‌های زیاد و بی‌نتیجه شده است. این موضوع علاوه بر مسئله اجتماعی، مسئله‌ای فرهنگی نیز شده است، بنابراین نیازمند یکپارچگی و برخورداری الگویی ازپیش‌تعیین‌شده است. این مقاله با الهام از نظریه اسپریگن به دنبال سیاستی فرهنگی اجتماعی است تا به طراحی الگویی دست یاید که اگر نتواند مشکل طلاق را کاهش دهد، دست کم به طراحی سیاستی جامع با عنوان ازدواج سالم بپردازد. به این منظور محقق با استفاده از اطلاعات موجود و داده‌های مستخرج از مطالعات مرتبط با طلاق در حوزه اجتماعی و روانشناسی و بررسی نقاط و قوت و ضعف آنها، پس از طرح علل مهمتر، به ارائه راه حل مناسب در این زمینه پرداخته تا بتواند آینده‌‌ای بهتر برای جامعه ایران در حوزه ازدواج ترسیم نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدی‌خویی، ش.، مهداد، ع.، و کشتی‌آرای، ن. (1397). تدوین بسته آموزشی پیشگیری از طلاق و تعیین اثربخشی آن بر رضامندی همسران و طلاق عاطفی. مجله پرستاری و مامایی، 16(5)، 345-335.
آرونسون، ا. (1389). روانشناسی اجتماعی [ح. شکرکن، ترجمه فارسی]. چاپ 6. تهران: رشد.
اس‍پ‍ری‍گ‍ن‍ز، ت. (1365). ف‍ه‍م‌ ن‍ظری‍ه‌ه‍ای‌ س‍ی‍اس‍ی [ف. رجایی، ترجمه فارسی]. چاپ 1. تهران: آگاه.
پاشنگ، ب.، سلیمی‌نیا، ن.، مهرانی، م. ر.، و سوداگر، ش. (1393). اثربخشی زوج‌درمانی به شیوه عقلانی-عاطفی در کاهش باورهای غیرمنطقی زوج‌های متقاضی طلاق. روان‌شناسی کاربردی، 8(4)، 56-43.
جعفری، ا. (1396). تدوین یک برنامه روانی-آموزشی بر اساس الگوی ستیر برای زوجین متعارض و اثربخشی آن در کاهش سبک مقابله‌ای ناکارآمد و احتمال وقوع طلاق. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 8(30)، 130-107.
روشه، گ. (1366). تغییرات اجتماعی [م. وثوقی، ترجمه فارسی]. چاپ 1. تهران: نشر نی.
زارعان، م.، و سدیدپور، س. ‌س. (1395). فراتحلیل تحقیقات مربوط به طلاق: رویارویی عوامل فردی و اجتماعی. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 7(2)، 191-218.
شیرزادی، ش.، شفیع‌آبادی، ع.، و دوکانه‌ای‌فرد، ف. (1397). مقایسه اثربخشی خانواده‌درمانی بوئن و مینوچین بر کاهش طلاق عاطفی و بهبود کیفیت زندگی زوجین مراجعه‌کننده به خانه‌های سلامت. تحقیقات مدیریت آموزشی، 9(35)، 40-25.
صدیق‌اورعی، غ. ر. (1373). اندیشه امام خمینی درباره تغییر جامعه. چاپ 2. تهران: محراب قلم.
صفاری‌نیا، م.، مردانی‌ولندانی، ز.، علیپور، ا.، و آقایوسفی، ع. ر. (1397). اثربخشی آموزش خود- دلسوزی شناختی بر کاهش تعارضات زناشویی زوجین متقاضی طلاق. تحقیقات علوم رفتاری، 16(3)، 310-299.
عبادی‌راد، س. م.، و کریمی‌نژاد، ک. (1396). اثربخشی زوج‌درمانی‌ شناختی-سیستمی گاتمنی بر تعهد زناشویی زوجین شهر مشهد. آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده، 3(1)، 92-75.
قدسی، م.، برآبادی، ح. ا.، و حیدرنیا، ا. (1397). اثربخشی روایت‌درمانی بر کاهش گرایش به طلاق و مؤلفه‌های آن در زنان با ازدواج زودهنگام. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(33)، 98-73.
محمدی، م.، اژه‌ای، ج.، و غلامعلی‌لواسانی، م. (1397). اثربخشی آموزش رویکرد هیجان‌مدار بر دلزدگی زناشویی و میل به طلاق در زوج‌ها. مجله روانشناسی، 22(4)، 378-362.
محنایی، س.، پولادی‌ریشهری، ع.، گلستانه، س. م.، و کیخسروانی، م. (1398). اثربخشی زوج‌درمانی به روش ایماگوتراپی هندریکس بر بهبود الگوهای ارتباطی و کاهش طلاق عاطفی. نشریه روان‌پرستاری، 7(1)، 65-58.
مشفق، م. (1395). سنجش اندازه اثر تعیین‌کننده‌های گرایش به طلاق در پیمایش‌های انجام‌شده طی دوره‌ 1394-1374. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 3(9)، 41-1.
نیازی، م.، عسکری‌کویری، ا.، الماسی، ا.، نوروزی، م.، و نورانی، ا. (1397). فراتحلیل مطالعات و تحقیقات پیرامون عوامل مرتبط با طلاق در ایران برای دوره 1396-1386. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 15(4)، 202-177.
وثیقی‌ذاکر، م.، داداشی، م.، و حیاتی، م. (1396). اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی زناشویی بر کاهش طلاق عاطفی و تعارضات زناشویی زوجین شهر همدان. مقاله ارائه شده در سومین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی ایران، قم، ایران، 22 اردیبهشت 1396.
Ahmadikhoei, S., Mahdad, A., & Keshti Araye, N. (2018). [Developing of prevention of divorce training package and determination of its effectiveness on marital satisfaction and emotional divorce on employees of education organization of Urmia city (Persian)]. Nursing and Midwifery Journal, 16(5), 335-45. http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-3479-fa.html
Aronson, E. (2010). Social psychology [H. Shokrkon, Persian Trans]. 6th Ed. Tehran: Roshd Press. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/708792
Ebadi Rad, S. M., & Kariminejad, K. (2017). [The effectiveness of Gottman’s cognitive systemic couple therapy on marital commitment of Mashhad’ couples (Persian)]. Journal of Pathology, Counseling and Family Enrichment, 3(1), 75-92. http://fpcej.ir/article-1-142-fa.html
Ghodsi, M., Barabadi, H. A., & Heydarnia, A. (2018). [Effectiveness of narrative therapy on reducing divorce tendency and its components in women with early marriage (Persian)]. Counseling Culture and Psycotherapy, 9(33), 73-98. [DOI:10.22054/QCCPC.2018.28555.1712]
Jafari, A. (2017). [Developing a psycho-educational package based on Satir’s model for conflicting couples and it’s effectiveness on reducing inefficient coping strategy and divorce probability (Persian)]. Counseling Culture and Psycotherapy, 8(30), 107-30. [DOI:10.22054/QCCPC.2017.23163.1564]
Mohammadi, M., Ejei, J., & Gholamali Lavasani, M. (2019). [The effectiveness of training of emotionally-focused approach on couple burnout and couples tendency for divorce (Persian)]. Journal of Psychology, 22(4), 362-78. http://www.iranapsy.ir/Article/13971026166935
Mohannaee, S., Poladei Rayshahri, A., Golestaneh, S. M., & Keykhosrovani, M. (2019). [Effectiveness of couple therapy by Hendrix Imago therapy method on improving communication patterns and reducing emotional divorce (Persian)]. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 7(1), 58-65. http://ijpn.ir/article-1-1248-fa.html
Moshfegh, M. (2019). [Measuring the effect size of divorce tendencies in conducted surveys during 1995-2015 (Persian)]. A Research Journal on Social Work, 3(9), 1-41. [DOI:10.22054/RJSW.2016.9255]
Niazi, M., Askari Kaviri, A., Almasi, E., Norowzi, M., & Nourani, E. (2018). [Ultra-analysis of studies and researches about divorce relevant factors in Iran for the period of 1386-1396 (Persian)]. Quarterly Journal of Women’s Studies Sociological and Psychological, 15(4), 177-202. [DOI:10.22051/JWSPS.2018.8627.1124]
Pashang, B., Saliminia, N., Mehrani, M. R., & Sodagar, Sh. (2014). [Effectiveness of rational emotive couple’s therapy in reducing irrational beliefs in couples seeking divorce (Persian)]. Journal of Applied Psychology, 8(4), 43-56. http://apsy.sbu.ac.ir/article_96185.html
Rocher, G. (1987). Social changes [M. Vousooghi, Persian Trans]. 1st Ed. Tehran: Nashr-e Ney http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/506090
Safarinia, M., Mardani Valandani, Z., Alipour, A., & Aghayousefi, A. (2019). [Effectiveness of cognitive self-compassion training on reduction of marital conflicts among divorce applicant couples (Persian)]. Journal of Research in Behavioural Sciences, 16(3), 299-310. http://rbs.mui.ac.ir/article-1-612-fa.html
Sedigh Oraei, Gh. R. (1994). [Imam Khomeini’s thoughts on changing society (Persian)]. 2nd Ed. Tehran: Mehrabe Ghalam. https://profdoc.um.ac.ir/book-abstract-223532.html
Shirzadi, Sh., Shafiabady, A., & Dokaneheeifard, F. (2018). [The comparison of effectiveness of family therapy Bowen’s and Menuchin on emotional divorce and improvement quality of life couples clients to health house (Persian)]. Educational Administration Research, 9(35), 25-40. https://jearq.riau.ac.ir/article_1236.html
Spragens, T. A. (1986). Understanding political theory [F. Rajaee, Persian Trans]. 1st Ed. Tehran: Agah. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/556461
Vasighi Zaker, M., Dadashi, M., & Hayati, M. (2017). [The effectiveness of marital life skills training on reducing emotional divorce and marital conflicts in Hamadan (Persian)]. Paper presented at The 3rd National Conference on the New Researches in the Field of Education and Psychology of Iran, Qom, Iran, 12 May 2017. https://civilica.com/doc/647609/
Zarean, M., & Sadidpoor, S. S. (2016). [A meta-analysis of divorce-related research: Individual vs. social factors (Persian)]. Journal of Social Problems of Iran, 7(2), 191-218. [DOI:10.22059/IJSP.2016.63796]