تونس؛ همزیستی سکولاریسم و بنیادگرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه انسان شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

چرا و چگونه تونس برخلاف دیگر کشورهای عربی، چرا و چگونه گذار دمکراتیک نسبتاً موفقی درپس از انقلاب های بهار عربی داشت؟ به این سؤال هرچند کوتاه و روشن، اما نمی توان پاسخی سریع و مختصر داد و لازم است ازخلال اتخاد چهارچوب نظری زمینه گرا، آرشیو تلاش نخبگان و مردم عادی تونس - درطول تاریخ این سرزمین کهن - از نو کاوش شود تا مشخص گردد که موفقیت تونس و انقلاب 2011 آن یک شبه و تصادفی حاصل نشده بود و پشت این موفقیت، انباشتی از تجربۀ زیسته و تاریخی تونسی ها وجود داشت. پس بعنوان ملاحظه ای روش شناسانه، زمینۀ تاریخی/فرهنگی تساهل و طلح طلبی در کشور تونس، در این مقاله مورد تحلیل قرارگرفت تا ازخلال آن، نشان داده شود کدام سیاست گذاری های عمومی در دولت های پیش از انقلاب، روبنایی حقوقی/سیاسی را بر روی این زمینۀ فرهنگی نهادینه کرده بودند که باعث شد تا دستاوردهای انقلاب تونس همچنان باقی بمانند. درنهایت بعنوان نتیجه گیری تشکیل معاونتی در نهاد ریاست جمهوری برای گفتگو و تمرین توافق کردن پیشنهاد می گردد بخصوص که سیاست گذاران عمومی این معاونت، حین سیاست گذاری های خود لازم است به یافتۀ اصلی این پژوهش - و همچون اصلی روش شناختی - توجه کنند که تنها ازخلال یک زمینۀ فرهنگی صلح آمیز و معتقد به همکاری جمعی (همچون کشور تونس)، شکوفایی اقتصادی و رفاه عمومی در ایران محقق خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابراهیم‌نیا، ح. (1392). جنبش‌های اسلامی تونس. در: م. ر. حاتمی، و م. بحرانی. دایره‌المعارف جنبش‌های اسلامی. جلد 4. تهران: موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
ابراهیمی، ش.، و ستوده، ع. ‌ا. (1391). امکان‌سنجی الگو‌دهی انقلاب اسلامی ایران به جنبش‌های دینی مردمی اخیر در خاورمیانه. فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، 9(28)، 111-136.
ببری، ن.، عباسی، م.، و مغنی، م. (1393). سیاست خارجی ترکیه و بیداری اسلامی مطالعه موردی: تحولات مصر و تونس. جستارهای سیاسی معاصر، 5(11)، 1-26.
بهشتی، س. م. (1398). باغبانی از فرهنگ ایرانی در آستانه بهار مدنیت. در: ن. فاضلی، و م. کلانی. فرهنگ ایرانی در درازنای تاریخ: آیا همچنان ایرانی هستیم؟ چشم‌اندازهای فرهنگ معاصر ایران. جلد 3. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
تلاشان، ح.، و نصردهزیری، ا. (1393). تأثیر انقلاب اسلامی ایران در بیداری اسلامی تونس. فصلنامه سیاست، 44(4)، 743-762.
توفیق، ا. (1398). سوژه‌سازی از بالا و سوژه‌گریزی از پایین. در: ن. فاضلی، و م. کلانی. فرهنگ ایرانی در درازنای تاریخ: آیا همچنان ایرانی هستیم؟ چشم‌اندازهای فرهنگ معاصر ایران. جلد 3. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
رحمانی، م. ج. (1391). تأثیر انقلاب اسلامی بر حزب النهضه تونس با تأکید بر افکار حضرت امام خمینی. فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، 9(28)، 215-232.
رنانی، م. (1396). ایثارگران سیاسی. قابل دسترس در http://t.me/Renani‌_Mohsen/227
شفیعی، ی. (1393). جایگاه اسلام‌گرایان در انتخابات تونس. قابل دسترس در https://www.irinn.ir/fa/news/73259
علیخانی، ع. ‌ا. (1390). غنوشی. در: ع. ا. علیخانی و همکاران. اندیشه سیاسی متفکران مسلمان. جلد 18. تهران: موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
فراستخواه، م. (1396). بخشی کوچک از تحقیق فراستخواه درباره مفهوم «کنشگران مرزی» در ایران. مقاله ارائه شده در: همایش دولت‌ و مردم، تهران، ایران، 3 اردیبهشت 1396. https://farasatkhah.blogsky.com/1396/02/13/post-343/
قنادباشی، س. ج. (1393). پیروزی ضدانقلاب در انتخابات تونس. قابل دسترس در http://irdiplomacy.ir/fa/news/1942249/
محرابی، ع. ‌ر.، و خبرگزاری فارس. (1391). بیداری اسلامی؛ انقلاب مردم تونس و چالش‌های فراروی آن. قابل دسترس در http://www.farsnews.ir/news/13910223000337
References
Alikhani, A. A. (2011). [Ghannouchi (Persian)]. In A. A. Alikhani, et al. Political thought of Muslim thinkers. Vol. 18. Tehran: Institute for Social and Cultural Studies. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/2337463
Babri, N., Abbasi, M., & Moghannie, M. (2014). [Turkish foreign policy and Islamic awakening: A case study on the developments in Egypt and Tunisia (Persian)]. Contemporary Political Studies, 5(11), 1-26. https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_1192.html
Beheshti, S. M. (2019). [Gardening of Iranian culture on eve of civilization spring (Persian)]. In N. Fazeli, & M. Kalani. Iranian culture throughout history: Are we still Iranian? Perspectives of contemporary Iranian culture. Vol. 3. Tehran: Research Center for Culture, Art and Communications. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/4933287
Ben Salem, L. 2010. “Tunisia”. edited by Kelly, Sanja & Breslin, Julia. Women’s Rights in the Middle East and North Africa. New York: Freedom House & Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, INC: 487 – 516.
Ebrahim Nia, H. (2013). [Tunisian Islamic movements (Persian)]. In M. R. Hatami, & M. Bahrani. Encyclopedia of Islamic movements. Tehran: Institute for Social and Cultural Studies. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/3133560
Ebrahimi, Sh., & Sotoodeh, A. A. (2012). [Feasibility study of modeling the Islamic Revolution of Iran to recent religious-popular movements in the Middle East (Persian)]. Journal of Islamic Revolution Studies, 9(28), 111-36. http://enghelab.maaref.ac.ir/article-1-1341-fa.html
Farasatkhah, M. (2017). [A small part of Faraskhah’s research on the concept of “border actors” in Iran (Persian)]. Paper presented at Government and People Conference, Tehran, Iran, 23 April 2017. https://farasatkhah.blogsky.com/1396/02/13/post-343
Gall, C. 2015. “In Tunisia, a Mission of Justice and a Moment of Reckoning”. New York Times [Website]. 6 November. Available at: http://www.nytimes.com/2015/11/07/world/africa/in-tunisia-a-mission-of-justice-and-a-moment-of-reckoning.html
Ghanadbashi, J. (2014). [Counter-revolutionary victory in the Tunisian elections (Persian)]. Retrieved from http://irdiplomacy.ir/fa/news/1942249
Gana, Nouri. 2013. The Making of the Tunisian Revolution: Contexts, Architects, Prospects. Oxford: Oxford University Press.
International Monetary Fund. 2018. World Economic Outlook Database [Website]. 9 October. Available at: https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2018/October
Lister, Tim. 2011. “After the Arab Spring: Islam, democracy, bikinis and polygamy”. CNN [Website]. 29 October. Available at: https://edition.cnn.com/2011/10/28/opinion/analysis-libya-islam/index.html
Mehrabi, A. R., & Farsnews. (2012). [Islamic awakening; The Tunisian people revolution and its challenges (Persian)]. Retrieved from https://www.farsnews.ir/news/13910223000337
Murray, Elizabeth & Stigant, Susan. 2017. “Building a Common Vision of the State: The Role of National Dialogues”. edited by Aall, Pamela & Crocker, Chester A. The Fabric of Peace in Africa; Looking beyond the State. Waterloo: Centre for International Governance Innovation: 289 – 300.
Porter, M. E., Schwab, K., & Sala-I-Martin, X. (2007). Global Competitiveness Report 2007-2008. World Economic Forum. London: Palgrava Macmillan. https://books.google.com/books?id=KE8HHQAACAAJ&dq
Porter, M & Schwab, K. 2008. Global Competitiveness Report 2008-2009. World Economic Forum.
Rahmani, M. J. (2012). [The impact of Islamic Revolution of Iran on Ennahda Movement party of Tunisia with an emphasis on Imam Khomeini’s (PBUH) thoughts (Persian)]. Journal of Islamic Revolution Studies, 9(28), 215-32. http://enghelab.maaref.ac.ir/article-1-1345-fa.html
Renani, M. (2018). [Political veterans (Persian)]. Retrieved from https://t.me/Renani_Mohsen/227
Prince, R. 2013. “Tunisia and the International Monetary Fund; Part 1: Structural Adjustment: Former President Ben Ali’s Gift to Tunisia”. Foreign Policy in Focus [Website]. 15 April. Available at: https://fpif.org/structural_adjustment_former_president_ben_alis_gift_to_tunisia_part_one/
Shafiee, Y. (2014). [The position of Islamists in the Tunisian elections (Persian)]. Retrieved from https://www.irinn.ir/fa/news/73259
Talashan, H., & Nasr Dehziri, A. (2015). [The effects of Islamic Revolution of Iran on Islamic awakening in Tunisia (Persian)]. Political Quarterly, 44(4), 743-62. [DOI:10.22059/JPQ.2014.53793]
Tessler, M. 1997. “The Origin of Popular Support for Islamist Movements: A Political Economy Analysis”. edited by Entelis, John Pierre. Islam, Democracy, and the State in North Africa. Bloomington & Indianapolis: Indiana University Press: 93 – 126.
Toufigh, E. (2019). [Subjectification from above and avoidance subject from below (Persian)]. In N. Fazeli, & M. Kalani. Iranian culture throughout history: Are we still Iranian? Perspectives of contemporary Iranian culture. Vol. 3. Tehran: Research Center for Culture, Art and Communications. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/4933287
Unicef Annual Report 2017; Tunisia. 2017. UNICEF [Website]. Available at: https://www.unicef.org/about/annualreport/files/Tunisia_2017_COAR.pdf
UNICEF DATA: Country Profiles; Tunisia. 2020. UNICEF [Website]. Available at: https://data.unicef.org/country/tun