واکاوی راهبردی سیاستگذاری ایمنی غذایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ، گروه آموزش محیط زیست، دانشگاه پیام نور

2 دانشیار، گروه علوم تربیتی،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 استاد، گروه آموزش محیط زیست، دانشگاه پیام نور

4 استادیار، گروه علوم تربیتی،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

در مطالعۀ‌ حاضر به منظور بررسی وضعیت موجود سیاست‌های ملی ایمنی غذایی از مدل سیاست‌پژوهی ماژرزاک که ثبت دانش درمورد یک مشکل، درک علل و عواقب آن و ارائه راهکار است، بهره گرفته شد. برای گردآوری داده‌ها با چهار گروه از صاحب‌نظران دارای تجربه سیاست‌گذاری ایمنی غذایی در حوزه‌های استاندارد، بهداشت، محیط زیست و کشاورزی به‌صورت نمونه‌گیری گلوله‌برفی مصاحبه شد. مصاحبه به شکل نیمه ساختاریافته و براساس سؤالات مدل ماژرزاک در قالب پروتکل سوات انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری شده در محیط نرم‌افزارهای MAXQDA 2007 و Excel2010 صورت گرفت. در فرایند تحلیل سیاست‌گذاری ایمنی غذایی نیز از ماتریس‌های ارزیابی داخلی، ارزیابی خارجی، عوامل داخلی ـ خارجی  و برنامه‌ریزی استراتژیک کمی‌‌ استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری ایمنی غذایی جایگاه شایسته‌ای ندارد و برای بهبود آن باید راهبرد گروه تدافعی که مبتنی بر کاهش نقاط ضعف و پرهیز از تهدیدهاست به ترتیب در اولویت قرار گیرند که عبارتند از:
1. افزایش هم‌افزایی مدیریت ایمنی غذایی
2. حل مشکلات و بحران‌های محیط زیست
3. الزام به اجرای برنامه‌های استراتژیک و تقویت آن

کلیدواژه‌ها

موضوعات


دماری، بهزاد. 1395. گزارش نهایی طرح بررسی، تحلیل و تدوین سند ملی تغذیه و امنیت غذایی کشور، طی سا‌ل‌های 1391-1394. چاپ2. قم: اندیشه ماندگار.
سوزنچی، ابراهیم و اسکندر امیدی‌نیا. 1389. «اثر پیش فرض‌های متعارض در سیاست‌گذاری علم و فناوری: موردکاوی فرایند تصویب قانون ایمنی زیستی در ایران». سیاست علم و فناوری. سال 3. شمارۀ 1 (پاییز). صص 45-62.
شمس ناتری، محمدابراهیم و مریم مهذب.1394. «عوامل مداخله در مواد غذایی فاسد و مخاطرات ناشی از آن». مدیریت مخاطرات محیطی. دورۀ 2. شمارۀ 2 (تابستان). صص  171-189.
عباسی، محمود و نجمه رزمخواه. 1393. «محصولات غذایی تراریخته و چالش‌های پیش رو از منظر حق بر غذا». پژوهش حقوق عمومی. دورۀ 16. شمارۀ 45 (بهار)، صص 53- 75.
فردآر، دیوید. 1379. مدیریت استراتژیک. ترجمۀ علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
گنجیان، مهدی. 1395. بررسی سیاست سلامت غذایی در سنگاپور. چاپ 1. تهران: موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعۀ روستایی.
هاشمی، مریم و سید عباس شجاع‌الساداتی. 1387. «مواد غذایی اصلاح شده ژنتیکی: فرصت‌ها و چالش‌ها». علوم و صنایع غذایی. دوره 7. شمارۀ 1 (بهار). صص 89-102.
Cedena A.C. Cabada, X. 2015. "Nutrition Policies Taken Hostage by Multinationals and  Conflicts of Interest, Report of Right to Food and Nutrition Watch Consortium(Peoples’ Nutrition is Not a Business)". Available at: www.righttofoodandnutrition.org/files/01._rtfanw-2017_eng_17_12_web_rz.pdf.
Kahraman, C and  Demirel, N.C. and  Demirel, T. 2007. “Prioritization of E-Government Strategies Using a SWOT-AHP Analysis: The Case of Turkey”. European Journal of Information Systems. Vol. 16. Pp: 284-298.
Lakhan,V.C and Parizanganeh, A.H. and Yazdani, M. 2009. “Sustainability Prospects in Iran with Environmental Education”. 5th World Environmental Education Congress (World Environmental Education Congresses).May 10–14. Montreal. PQ. Canada.
Majchrzak, A. 2014. “Methods for policy research: taking socially responsible action”. 2th ed. Washington DC: Sage Press.
Peymani, P. and Joulaie, H. and Nowshad, R. 2012. “Food Health and Safety Symbol in Iran”. Middle-East Journal of Scientific Research:  vol. 12. No. 3. pp: 353-356.
Shenggen F. 2015. “Food policy in 2015-2016: Reshaping the global food system for sustainable development”. Available at:  http://www.ifpri.org/publication/food-policy-2015-2016-reshaping-global-food-system-sustainable-development.
Shrestha, R.K. and Alavalapati, J.R.R. and Kalmbacher, R.S. 2004. “Exploring the Potential for Silvopasture Adoption in South- Central Florida: An Application of WOT-AHP Method”. Agricultural Systems. No. 81. pp: 185-189.
Valente F. L. S .2015. “Right to Food and Nutrition Watch”. European Union (EU) Press.