بررسی روابط فرا آتلانتیک در گستره‌ی نظم جهانی پس از جنگ سرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

با پایان یافتن نظم جهان دوقطبی، کنش آمریکا به عنوان قدرتمندترین دولت در عرصه‌ی جهانی، مورد توجه قرار گرفت. آمریکا، رهبر بلوک غرب در دوران جنگ سرد بود و اروپای غربی نیز جزء اساسی بلوک مزبور محسوب می‌‌شد که در خطّ مقدم مبارزه با نفوذ اتحاد جماهیری شوروی قرار داشت. موضوعی که حائز اهمیت است، تبیین روابط اروپا و آمریکا در گستره‌ی نظم جدید جهانی به عنوان دو بلوک قدرتمند قدرت بعد ازجنگ سرد است، که در این پژوهش با استفاده از رویکرد رئالیسم ساختاری و نگاه این تئوری به نظم هژمونیک، بررسی و تبیین می‌‌شود. در این مقاله، چالش‌‌هایی که برای تداوم قدرت هژمونیک آمریکا پیش آمده، مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه ضمن اشاره به سیاست‌‌های این دو قطب قدرتمند در خاورمیانه، دلایل عدم همراهی کامل کشورهای اروپایی با سیاست‌های آمریکا بررسی می‌‌شود، که به عنوان یکی از چالش‌‌های اساسی برای تداوم قدرت هژمونیک آمریکا به عنوان قدرت مدعی نظم‌دهنده‌ی جهانی محسوب می‌گردد.
 
 

کلیدواژه‌ها


-     کیوان‌حسینی، سید اصغر. (1390). نظریه‌ی ضدآمریکاگرایی، روند تحول از ژورنالیسم تا نظریه‌ی علمی با تأکید بر ضدآمریکاگرایی اروپایی، پژوهش‌نامه‌ی علوم سیاسی، سال پنجم، شماره 3.
-         والرشتاین، ایمانوئل. (1392). علوم اجتماعی و بحران ساختاری نظام جهانی،(چاپ اول). تهران: انجمن جامعه‌شناسی ایران.
-     پوراحمدی، حسین.(1386). اقتصاد سیاسی بین­الملل و تغییرات قدرت آمریکا: از چندجانبه­گرایی هژمونیک تا یکجانبه­گرایی افول، تهران: مرکز پژوهش­های علمی و استراتژیک خاورمیانه.
-         قریب، حسین. (1390). مرزهای «تداوم و تغییر» در دکترین امنیت ملی اوباما، فصلنامه روابط خارجی، سال سوم، شماره 2.
-     دونوتی، جیمز و فالتز‌گراف، رابرت. (1372). نظریه‌های متعارض در روابط بین الملل،( مترجم: علی‌رضا طیب و وحید بزرگی)، تهران: قومس، 2جلد. جلد دوم.
-         آقایی، داوود. (1375).  نقش و جایگاه شورای امنیت سازمان ملل در نظم نوین جهانی، (چاپ اول). تهران: پیک فرهنگ.
-     امیراحمدی، هوشنگ. (1371).  نظم نوین جهانی و تلاش آمریکا برای رهبری جهان،( مترجم: سیروس سعیدی)، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال ششم، شماره 7و8.
-      بار، آمیتا وآچار. (1383).  امنیت و مطالعات امنیتی پس از یازده سپتامبر، (مترجم: نادر پورآخوندی)، تهران: پژوهشکده‌ی مطالعات راهبردی.
-     هانتینگتون، ساموئل. (1382). آمریکا در جهان معاصر، (مترجم: مجتبی امیری)، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، سال هفدهم، شماره 7و8.
-          رنجبر، مقصود. (1378). ملاحظات امنیتی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشکده‌ی مطالعات راهبردی.
-         نای، جوزف. (1382). مرزهای قدرت آمریکا، (مترجم: داوود کیانی)، اطلاعات سیاسی – اقتصادی، سال هفدهم، شماره‌ی 9و10.
-         اینکبری، جی جان. (1382). تنها ابرقدرت، (مترجم: عظیم نقی‌پور)، تهران: موسسه‌ی فرهنگی مطالعاتی و تحقیقاتی ابرار معاصر تهران.
-         اینکبری، جی جان. (1383). تو همان امپراتوری، تهران: روزنامه‌ی جام‌جم آنلاین.
-         اینکبری، جی‌جان. (1382). تنها ابرقدرت، (مترجم: عظیم تقی‌پور)، تهران: موسسه‌ی فرهنگی مطالعاتی و تحقیقاتی ابرار معاصر تهران.
-         نقیب‌زاده، احمد. (1382).  سیاست دفاعی و مسائل نظامی اتحادیه اروپا، مجله‌ی نگاه، شماره‌ی 34.
-     کاگان، رابرت. (1382). بهشت و قدرت، آمریکا و اروپا در نظم نوین جهانی، (مترجم: محمود عبدالله‌زاده)، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
-         کسینجر، هنری. (1379).  دیپلماسی، (مترجم: فاطمه سلطانی‌یکتا و علی‌رضا امینی)، تهران: انتشارات اطلاعات.
-         گفتگوی اختصاصی دیدبان آمریکا با پروفسور حسن یاری. (2014). قابل دسترسی از سایت:
-         مصاحبه جان بولتون پیرامون سیاست خارجی اوباما. (2014). قابل دسترسی از سایت:
-         خانی، محمدحسن. (1393). ریزبازیگران‌ یاغی‌ در نظام‌ هژمونیک، قابل دسترسی در سایت: http://www.tabnak.ir/
 
-         Mending the US- European rift over the Middle East policy Analyses, (2003), retrieved from www. US Embassy.com/ Leon T.Hagar.
-         Gilpin, Robert, (1987), the political economy of International relation, Princeton: Princeton university press.
-         Gilpin, Robert, (1981), War and change in world politics, Cambridge: Cambridge university press.
-         Con, Robert W, (1987) production, power and world order, social forces in the making of history, New York: Columbia university press.
-         Lund, David Hag, (1998), Michel Hews, World politics, power, interdependence & dependence, Toronto: Hej.
-         Cohune, Robert, (1948), after hegemony, Cooperation and discord in the world economy, Princeton: N, J, Princeton university press.
-         Excerpts from pentagon plan, Prevent the Re-Emergence of a new Rival, (1992, March 8), New York Times.
-         Layne, Christopher, (2003), America as European Hegemony, the National Interest, No 72.
 
-          Zeliko and Rice, (1995), Germany Unified and Europe Transformed: A study in statecraft, Cambridge, Ma: Harvard University press.
-         Asmus, Ronald D, (2000), Opening NATO Door: How the Alliance Remade Itself for a New Era, New York: Columbia University Press.
-         Forrer, Graydon, (2014, March15), The Ukraine Crisis and U.S. Policy, retrived from: nytimes.com Washington.
-         The eu-us-relations after the Lisbon treaty, (2012), retrived from: http://blogs.lse.ac.uk/internationalrelations.
-         The us-eu cooperation on iranian- nonproliferation, (2014), retrived from: https://ip-journal.dgap.org/en/ip-journal.