تأثیر برجام بر همکاری‌های امنیتی اتحادیه‌ اروپا و ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مطالعات منطقه‌ای دانشگاه مفید

2 کارشناس ارشد مطالعات خاورمیانه و شمال آفریقا

چکیده

مباحث امنیتی به یکی از دغدغه‌های اصلی بازیگران در عرصه روابط بین‌الملل و در پیش‌گیری روابطشان با سایر بازیگرانی که احساس تهدید در مقابل آن می‌کنند تبدیل شده است. احساس امنیت یا عدم احساس امنیت باعث می‌شود تا دولت‌ها به سمت همکاری واتحاد با سایر بازیگران منطقه‌‌ای و فرامنطقه‌ای پیش بروند. اتحادیه اروپا به دلیل همجوار بودن با منطقه‌ی نا امن خاورمیانه، به شدت از بحران‌های به وجود آمده در این منطقه، مورد تهدید واقع می‌گردد. و این مسئله موجب گردیده تا کشورهای عضو اتحادیه اروپا یا خود مستقیماً برای غلبه بر بحران وارد بشوند و یا اینکه با کشورهای قدرتمند منطقه همکاری‌های امنیتی خود را برای فائق آمدن بر این بحران‌ها توسعه بخشند. بعد از برجام، اعضای اتحادیه اروپا تمایل بیشتری به افزایش سطح همکاری‌های فی ما بین در حوزه‌های امنیتی، سیاسی، اقتصادی و انرژی از خود نشان داده‌اند. و این می‌تواند مرحله‌ی تازه‌ای در روابط اتحادیه‌ی اروپا و ایران به حساب آید. پرسش اصلی مقاله چنین طرح خواهد شد، "برجام چه تأثیری در حوزه‌‌ی همکاری‌های امنیتی اتحادیه اروپا و ایران خواهد گذاشت؟ همچنین در این مقاله، مجموعه‌ امنیتی منطقه‌ای به عنوان چارچوب نظری انتخاب شده است. و فرضیه مقاله حاضر این است که: برجام باعث بهبود مناسبات امنیتی اتحادیه اروپا با ایران خواهد شد. همچین روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- امینیان، بهادر(1392)، ژئوپلیتیک انرژی: اتحادیه اروپا و امنیت انرژی، فصلنامه ژئوپلیتیک، 9(2)، 97
- آیرم، منصور(1388). آشنایی با واحد اقدام ضد تروریسم سازمان امنیت و همکاری اروپا، گزارش منتشر شده در فصلنامه سیاست خارجی، 23(2)
- بوزان، باری و ویور، ال(1388).مناطق و قدرت­ها، ترجمه رحمان قهرمانپور، تهران : پزوهشکده­ی مطالعات راهبردی
- بیلیس، جان(1379). ،امنیت بین­الملل در عصر پس از جنگ سرد، ترجمه حسن مجدی نجم، تهران: انتشارات سپاه پاسداران
- داداش‌اندیش، پروین و کوزه‌گرکالجی، ولی(1389). بررسی انتقادی نظریه مجموعه ی امنیتی منطقه­ای با استفاده از محیط امنیتی منطقه­ی قفقاز جنوبی، فصلنامه‌ی راهبرد، 19(56)، ص591
- زرقانی، هادی و موسوی، زهرا(1392)، «مهاجرت بین المللی و امنیت ملی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، 16(59)، 8
- عباسی، بهجت(1395)، اروپا در تلاش برای کاهش وابستگی به آمریکا در مسائل امنیتی،  بازیابی شده از: http://www.irna.ir/fa/News/82234418، (دسترسی در: 18/7/1395)
- فهیمی، عبدالرحمن(1392)، نگرش بر لایه‌های جدید امنیت ملی، مقاله‌ای ارائه شده به روزنامه افغانستان، بازیابی شده از: www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=129482، (دسترسی در: 20/2/1395)
- قاسمی، فرهاد(1389). مدل ژئوپلیتیکی امنیت منطقه­ای: مطالعه­ی موردی خاورمیانه، فصلنامه ژئوپلیتیک، 6(18)، ص70
- میرازی، محمد و عبداللهی، زهرا و کمربیگی، خلیل(1390)، «بررسی رابطه میان عوامل اجتماعی و امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار(مورد مطالع: زنان شهر ایلام)»، فصلنامه مطالعات اجتماعی، شماره­ 28، ، ص 88
- نصری، قدیر(1384). تأملی روش شناختی بر مکتب بافتار منطقه­ای امنیت،  فصلنامه­ی مطالعات راهبردی، 8(29).  ص79
- نصری، قدیر(1382). رهیافت­های امنیت پژوهی در خاورمیانه، فصلنامه‌ی مطالعات راهبردی، 6(20)، ص455
- نصری، قدیر(1390). تأملی نظری در یافته­ها و دشواری­های باری بوزان در بررسی امنیت، فصلنامه مطالعات راهبردی، 14(54)، ص116
- واعظی، محمود(1387)، اتحادیه اروپا از قانون اساس واحد تا معاهده لیسبون، پژوهشنامه اتحادیه اروپا و سیاست بین‌الملل مرکز تحقیقات استراتژیک، شماره 16
- واعظی، محمود و داداش‌اندیش، پروین(1390)، ضرورت شکل­گیری ترتیبات امنیت منطقه­ای در قفقاز: رهبافتی نو»، فصلنامه­ی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 74، ص170
منابع لاتین
- Hedberg, Annika(2015), Europe’s energy security – is the Energy Union the answer?, Available at: www.epc.eu/pub_details.php?cat_id=4&pub_id=5256, (accessed on: 2016/06/11)
- Stone, Marianne(2009), Security According to Buzzan: A Comprehensive Security Analysis, springer science, Volume 1, Number 9, P5