دیپلماسی اقتصادی و راهبرد چین در تنظیم روابط با ایران و عربستان سعودی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی ویژه‌نامه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم

نویسندگان

1 استادیار، مطالعات منطقه ای، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران: ایران. (نویسنده مسئول)

2 دانش آموخته دکتری مطالعات منطقه ای، مدیرگروه ملاحظات استراتژیک چین در مرکز مطالعات خاورمیانه

چکیده

امضای قرارداد ۲۵ ساله مشارکت جامع راهبردی میان ایران و چین در ماه مارس سال جاری نوید بخش گسترش روابط ایران با دومین اقتصاد بزرگ جهانی است. به نظر می‌رسد که تحولات جاری در عرصه سیاست بین‌الملل و تشدید رقابت میان چین و آمریکا از یک سو و تجربه خروج آمریکا از برجام و بدعهدی طرف‌های اروپایی در پایبندی به تعهدات خود از سوی دیگر، سیاست نگاه به شرق را در سپهر سیاست‌گذاری خارجی ایران پررنگ‌تر کرده است. یکی از مهم ترین سوالاتی که پیرامون گسترش روابط راهبردی میان چین و ایران در محافل علمی و سیاسی تکرار می‌شود، روابط راهبردی موجود میان چین و عربستان سعودی و مواضع چین مقابل رقابت‌های ژئوپلتیکی ریاض و تهران است. این نوشتار به اختصار سعی دارد با تبیین راهبرد چین در خاورمیانه و با برشمردن منافع چین در رابطه با ایران و عربستان، سیاست خارجی این کشور در منطقه خلیج فارس را بر پایه دیپلماسی اقتصادی توضیح دهد. پکن با توسل به راهبرد مصون‌سازی استراتژیک سعی می‌کند از ورود به دوگانه‌های ژئوپلتیکی اجتناب کرده و منافع راهبردی خود را با پیگیری روابط حسنه با دو قدرت بزرگ منطقه یعنی ایران و عربستان سعودی تضمین کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات