دیپلماسی مرزی و سیاست همسایگی دولت سیزدهم

نوع مقاله : مقالات پژوهشی ویژه‌نامه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم

نویسنده

استادیار، علوم سیاسی، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران

چکیده

سیاست همسایگی به عنوان رویکرد دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی انتخاب شده است. برای تحقق این سیاست، روش‌ها و مسیرهای مختلفی وجود دارد که یکی از این روش‌ها استفاده از دیپلماسی شهری است. با توجه به اینکه کشورهای همسایه مخاطب اصلی سیاست همسایگی ایران به شمار می‌روند، مقوله دیپلماسی مرزی به عنوان دیپلماسی شهری مورد توجه قرار گرفته است تا از ظرفیت شهرها و استان‌های مرزی برای تقویت سیاست همسایگی بهره گرفت.  بر این اساس این نوشتار با استفاده از نظریه ترکیبی دیپلماسی مرزی و قدرت نرم جوزف نای، بر بهره‌گیری از ظرفیت عام و اختصاصی استان‌های مرزی برای نقش‌آفرینی در سیاست همسایگی تاکید و تلاش دارد پیشنهادات سیاستی برای بهره‌گیری از دیپلماسی مرزی برای تحقق سیاست همسایگی در دولت سیزدهم ارائه نماید. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: ایجاد مرجعیت و مرکزیت فرهنگی در استان‌های مرزی نسبت به مناطق آن‌سوی مرز، برنامه‌ریزی برای بهره‌گیری از مرز به‌عنوان فرصت اقتصادی، فعال‌سازی و تقویت دیپلماسی مرزی در حوزه‌های فرهنگی، علمی و فناوری، اقتصادی، سیاسی و امنیتی، سلامت و ورزش، بهره‌گیری از ظرفیت گردشگری استان‌های مرزی، تفویض اختیارات بیشتر به استان‌ها در حوزه ارتباطات خارجی، فعال شدن دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در استان‌های مرزی، تقویت بازارچه‌های مرزی، نقش‌آفرینی استان‌های همجوار با کشورهای درگیر با بحران تکفیر در مقابله با جریان تکفیری، بهره‌گیری از ظرفیت همایش عظیم اربعین.

کلیدواژه‌ها

موضوعات